Klasyczne dwory szlacheckie nie są już budowane od ponad 100 lat, ale pomysły architektoniczne wykorzystywane w Polskich dworach szlacheckich są wciąż aktualne i nadal rozwijane. Pojawiły się nowe technologie, możliwości oraz potrzeby inwestorów, ale sama koncepcja budynku zmieniła się niewiele.
Polski dwór szlachecki
źródło: http://www.jio.pl/projekty/630-m2-dwor/
Polski dwór szlachecki – wiejski dom mieszkalny szlachty polskiej. Forma wykształcona w architekturze polskiej okresu renesansu, przetrwała do lat 20. XX wieku. Polskie dwory szlacheckie znajdują się głównie na obszarze dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, obecnie zaś na obszarze 6 państw tj. w Polsce, na Litwie, na Łotwie, na Białorusi, na Ukrainie oraz w zachodniej Rosji. Na obszarze współczesnej Polski przetrwało tylko 2,8 tys. dworów (z 12 tys. na tym samym obszarze przed II wojną światową), z czego 2 tys. jest w ruinie. (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Polski_dw%C3%B3r_szlachecki)
Wtyczka WooCommerce jest wymagana aby shortcode [adace_shop_the_post] został wyświetlony.
Posiadanie własnego dworu zawsze było symbolem prestiżu oraz przynależności do wąskiej elity. Było tak kiedyś i jest tak również dziś. Oczywiście termin ,,szlachta” jest już niemodny, wszak w czasach poprawności politycznej wszyscy są równi…
Może i jesteśmy wszyscy równi, ale niektórzy z nas mają np. dużo więcej pieniędzy, władzy, wpływów. Eleganckie karoce są zastąpione kosztownymi limuzynami, a szlacheckie dwory przekształciły się duże, nowoczesne rezydencje które często są twórczym rozwinięciem koncepcji dworów.
Współczesny dwór
Dawno temu, w czasach świetności dworków szlacheckich, łatwo było dostrzec różnice pomiędzy wiejską chatą (nawet dużą) a szlacheckim dworem (nawet skromnym) – dwór często posiadał kolumny! To każdy zauważał, no i mamy teraz wysyp ,,dworków” o powierzchni 150 m2 (z garażem ;)) – są kolumienki – jest i dworek. To nie tak!
Szlachecki czy współczesny dwór wyróżniają się wielkością budynku, odpowiednimi proporcjami oraz symetrią. Nie o kolumienki chodzi, ważna jest struktura projektu – to sprawia, że dwór to nie zwyczajny – nawet duży – dom.
Trudna adaptacja koncepcji
Odpowiednie proporcje, symetria, piękno… Spróbujmy zaprojektować nowoczesny dwór – z garażem (np. na 2-3 auta), dużymi przeszkleniami na ogród (mamy przecież takie możliwości) który jest idealnie symetryczny… No tak, w XIX wieku stajnie (odpowiednik garażu) były w osobnym budynku, a współczesna ,,szlachta” potrzebuje garaż w domu – wszak nie będą moknąć na deszczu idąc z domu do garażu 🙂
źródło: http://www.jio.pl/projekty/605-m2-wspolczesny-dwor/
Stworzenie nowoczesnej wersji dworu szlacheckiego jest możliwe, jednak zmiany wizualne (wynikające z nowych funkcji budynku) są bardzo duże. Czasem ,,nowoczesne dwory” w ogóle nie przypominają klasycznej architektury, jednak mają jedną wspólną cechę dworkami szlacheckimi budowanymi wiele lat temu.
Współczesny dwór wygląda zupełnie inaczej niż duży dom. Poniżej projekt 450-metrowego, nowoczesnego domu – piękny, z pewnością wygodny, i co ważne – twórcy nie próbowali ,,udawać” szlacheckiego dworku.
źródło: https://ejsmont.pl/projekty/dom-bloniach-warszawa/
Nie każdy umie opisać czym się różni nowoczesny dwór od zwykłego domu, ale różnicę widać gołym okiem.
Kiedy koszty nie grają roli
Ile kosztuje zbudowanie współczesnego dworu? Cóż – podobnie jak dawniej, na budowę takiej nieruchomości mogą sobie pozwolić nieliczni. W pewnym sensie, koszty budowy rosną wykładniczo w stosunku do metrażu.
- Dom 150 m2 – standard, tani projekt, typowe materiały, niski koszt instalacji, itp.
- Dom 300 m2 – jw + droższy – indywidualny projekt, dodatkowo przydałby się przecież ogród, do tego jakieś przeszklenia na tenże ogród, zaawansowana wentylacja (może z GWT) – koszty rosną nie 2 ale 3-4 razy.
- Dwór 600 m2 – zaczynają się prawdziwe koszty. Nietypowa architektura wymusza stosowanie najbardziej wyrafinowanych (czytaj najdroższych) rozwiązań. Budowa jest dłuższa, nie da się korzystać z prefabrykowanych elementów. Duża wysokość pomieszczeń zwiększa trudność i koszt budowy. Np mają być odpowiednie proporcje – jak to w dworach, wysokość pomieszczeń – 3,5 metra – do takiego pomieszczenia typowe drzwi (okna) nie będą pasować. Trzeba kupić te największe i…najdroższe. Podobnie jest z wieloma innymi elementami. Budowa nowoczesnego dworu o pow. np. 600 m2 jest dużo droższa niż budowa dwóch nowoczesnych domów o powierzchni 300 m2.
Nowoczesne dwory za 100 lat…
Stare, 100-200-letnie dwory szlacheckie wciąż mają ,,to coś”, często – po kosztownej renowacji – spełniają funkcje użytkowe do dziś. Czy tak samo będzie z ich nowoczesnymi odpowiednikami? Czy współczesna architektura za 50-100 lat będzie cenną klasyką? Trudno przewidzieć…
