Chyba każdy zdaje sobie sprawę, że sen ma ogromny wpływ na samopoczucie i regenerację ludzkiego organizmu. Coraz więcej osób zwraca więc uwagę na sposób, w jaki śpi. Warto pamiętać, że w tym kontekście znaczenie będzie mieć nie tylko starannie dobrane wyposażenie, takie jak łóżko i materac, ale także organizacja całej przestrzeni. W takim razie jak urządzić sypialnię, by zapewnić sobie odpowiednią higienę snu?
Dlaczego sen jest tak ważny?
Sen to podstawowa funkcja organizmu, która nie tylko pozwala ciału i umysłowi zregenerować siły, ale także wzmacnia naszą odporność i pomaga zapobiegać chorobom. Podczas nocnego odpoczynku następuje intensywna odnowa większości tkanek i narządów, jak również produkcja niezbędnych amin i hormonów. W okresie dojrzewania sen ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju i wzrostu, z kolei w późniejszych etapach życia to od niego zależy akumulacja energii w organizmie.
Bez odpowiedniej ilości snu mózg nie jest w stanie działać prawidłowo, co może doprowadzić do zaburzeń zdolności poznawczych, koncentracji i przetwarzania oraz zapamiętywania informacji. Niewyspani nie tylko uczymy się mniej efektywnie, ale ze względu na spadek odporności immunologicznej stajemy się także bardziej podatni na wszelkie infekcje i zakażenia, zwiększa się też ryzyko chorób przewlekłych, m.in. cukrzycy i problemów kardiologicznych. Brak energii przekłada się również na zaburzenia metabolizmu, skutkujących często nadwagą lub otyłością. Ponadto chroniczny brak snu może prowadzić do stanów lękowych, a nawet depresji.
– przestrzega dr Monika Piecuch-Kilarowska, lekarz medycyny rodzinnej z Centrum Medycznego CMP.
Na czym polega higiena snu?
Osobom zmagającym się z bezsennością lekarze nieustannie polecają dbanie o tzw. higienę snu. Pod tym pojęciem kryje się zbiór czynności, które pomagają nam odpowiednio wyciszyć się i przespać całą noc.
Podstawowymi zasadami higieny snu jest wprowadzenie stałego rytmu życia, zwiększenie aktywności fizycznej oraz rezygnacja z kofeiny, alkoholu i nikotyny. Choć kwestie te wydają się oczywiste, najczęściej to właśnie one stają nam na przeszkodzie w walce o zdrowy sen. Istotna jest również zbilansowana, zdrowa dieta. Warto zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu i unikać pobudzającego cukru, a wieczorem zdecydować się na lekką kolację.
Przed zaśnięciem powinniśmy spróbować się zrelaksować. Dobrym rozwiązaniem będzie stworzenie własnego, dostosowanego do naszych potrzeb rytuału. Spokojna muzyka, joga czy medytacja pomogą nam uspokoić myśli i rozluźnić ciało. Świetnie zadziała także kąpiel i połączona z nią pielęgnacja. Warto zwrócić uwagę na olejki eteryczne znajdujące się w kosmetykach, których używamy wieczorami – niektóre zapachy, jak drzewo sandałowe, lawenda czy melisa działają wyciszająco i ułatwiają zaśnięcie. Ponieważ przed snem powinniśmy unikać korzystania z urządzeń elektrycznych, doskonałym sposobem na odstresowanie jest prowadzenie dziennika lub czytanie.
Jak urządzić sypialnię, by sprzyjała utrzymaniu higieny snu?
Mało osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, jak istotne dla zdrowego snu jest odpowiednie przygotowanie sypialni. Badania wykazały, że pomieszczenie zoptymalizowane pod kątem poziomu światła, hałasu, temperatury i szeroko pojętego komfortu bezpośrednio wpływa zarówno na jakość naszego snu i czas jego trwania. Sprzyjające zasypianiu środowisko w sypialni może też pozytywnie wpłynąć na nasze samopoczucie w ciągu dnia.
Projektując wymarzoną sypialnię musimy wziąć pod uwagę m.in. jej umieszczenie na planie mieszkania czy domu. To pomieszczenie, które powinno oferować nam intymność i wyciszenie, dlatego dobrym pomysłem jest odseparowanie jej od „dziennej”, wspólnej przestrzeni. Dzięki temu łatwiej będzie nam zadbać o izolację od dźwięków i światła z innych pokoi. Inną ważną kwestią jest nasłonecznienie pomieszczenia. Choć oczywiście nie każdy może sobie na to pozwolić, najlepszym rozwiązaniem są okna wychodzące na wschód. W takim scenariuszu naturalnie budzą nas promienie wschodzącego słońca, a wieczorem zasypianie ułatwia delikatny chłód. Pod tym względem doskonale sprawdzi się również północna ekspozycja. Osoby zmagające się z bezsennością powinny dodatkowo zamontować w oknach przyciemniające rolety. W ciemności nasz mózg zaczyna wytwarzać melatoninę, czyli hormon regulujący rytm dobowy i umożliwiający zaśnięcie.
– wyjaśnia Ida Mikołajska, współwłaścicielka pracowni architektonicznej Mikołajskastudio.
Równie ważne ważnym aspektem wpływającym na jakość naszego snu jest samo wykończenie sypialni. Przestrzeń ta nie powinna być chaotyczna i rozpraszająca, a otoczenie powinno wyciszać i relaksować.
Sypialnia powinna stanowić strefę relaksu i odpoczynku. Już na etapie projektowania warto zwrócić uwagę na wszystkie elementy wykończeniowe pomieszczenia i stonowaną kolorystykę. Opierajmy się na maksymalnie trzech kolorach, przy czym jeden niech będzie tym głównym i przewodnim, a pozostałe dwa nieco delikatniejsze, które posłużą jako tło. Nagromadzenie rzeczy w przestrzeni jest kwestią indywidualną. Przyjmuje się, że większość osób zdecydowanie lepiej śpi, kiedy pomieszczenie jest uporządkowane, a dodatki nie rozpraszają. Jestem zdecydowanie zwolenniczką projektowania według zasady: mniej, znaczy więcej. Możemy zastosować mniej elementów, ale za to bardziej jakościowych, a całość okrasić dekoracyjnym i złocistym oświetleniem, co wpłynie na pozytywny odbiór wnętrza.
– radzi Alicja Janiak, architektka wnętrz Decoroom.
Dobre łóżko to podstawa!
Kluczowym elementem odpowiadającym za jakość snu jest oczywiście łóżko! Niepodważalne serce każdej sypialni powinno mieć solidną konstrukcję i być wykonane z wysokiej jakości materiałów, które nie będę zniekształcać się wraz z upływem czasu.
Wybór właściwego łóżka jest szczególnie istotny i powinien być dobrze przemyślany. Przede wszystkim należy zastanowić się nad rozmiarem, który będzie spełniał wszystkie nasze potrzeby. Jeśli chcemy, żeby mebel przetrwał próbę czasu, bardzo ważną kwestią są solidne komponenty, z których został wykonany – odpowiednie wsparcie kręgosłupa wymaga stabilnej konstrukcji. Warto postawić na naturalne, przyjemne w dotyku materiały, które dodatkowo podniosą nasz komfort. Należy też wziąć pod uwagę wszelkie aspekty wizualne, które także mają znaczenie dla naszego snu. Jeśli nie mamy zbyt wiele miejsca do przechowywania, doskonałym rozwiązaniem jest wybór modelu z pojemnikiem na pościel – dzięki temu unikniemy bałaganu i wieczorem będziemy w stanie wyciszyć się bez zbędnych destruktorów. Szalenie ważny jest także dobór materaca do naszych potrzeb, preferencji i przykazań zdrowotnych, dlatego przez zakupem powinniśmy osobiście wybrać się do sklepu, żeby przetestować dany produkt. Niewiele osób zastanawia się też nad sposobem, w jaki traktujemy łóżko. Mebel ten powinien być używany jedynie zgodnie z jego przeznaczeniem – do snu! Praca czy posiłek w łóżku sprawiają, że nie kojarzy nam się ono z wypoczynkiem, a to znacząco utrudnia zasypianie.
– podsumowuje Tomasz Matejczyk, współwłaściciel marki Nobonobo. Po więcej inspiracji zapraszamy na www.nobonobo.pl.
Jeśli stosując się do powyższych zasad wciąż zmagamy się z bezsennością, powinniśmy skonsultować się z lekarzem, który zdiagnozuje nasz problem i wprowadzi skuteczne rozwiązania. Pamiętajmy, żeby bez tego kroku nie sięgać samodzielnie po leczenie farmakologiczne – źle dobrane medykamenty mogą jeszcze bardziej nasilić nasz problem!
