Pierwsza polska endoproteza

Pierwsza polska endoproteza

W 1981 roku, po trzech latach testów w Mikrohucie powołanej przy Hucie Baildon, powstała pierwsza polska endoproteza stawu biodrowego. Była ona oczywiście podobna do zagranicznych okazów, jednak udoskonalał ją zespół najlepszych polskich inżynierów i lekarzy. Oto historia powstawania protezy, która zrodziła się z … wypadku.

endoproteza3
arch. J. Lejawka

Do wykonania tej endoprotezy potrzebny był odpowiedni stop stali, niezwykle wytrzymały i antykorozyjny. Żadna huta nie chciała się podjąć produkcji w małych ilościach, chyba, że hurtowo. Zupełnym przypadkiem, syn ówczesnego I sekretarza PZPR – Edwarda Gierka – Adam Gierek,  – profesor Politechniki Śląskiej w Gliwicach, złamał nogę na nartach. W Warszawie operację przeprowadzał prof. Tylman, który usiłował łączyć złamane kości sprowadzonymi ze Szwajcarii blachami. Zanim uśpiono pacjenta przed operacją, prowadzono przy nim dyskusje dotyczące rozmiarów blach, które raz były za krótkie, raz za długie i przez to długo nie można było dopasować odpowiedniego rozmiaru, oczywiście celowo. Po udanej „incepcji” Adam Gierek zainteresował się tematem endoprotez i szybko podjęto decyzję o utworzeniu Mikrohuty przy hucie Baildon, która miała produkować niewielkie ilości stopów potrzebnych do tworzenia elementów medycznych takich jak implanty czy endorpotezy.

endoproteza2
fot. K. Szewczyk

Najlepsi polscy specjaliści opracowywali nierdzewne stopy a współpracowali z nimi wybitni lekarze. Zespół polskich badaczy z Oddziału Produkcji Implantów Medycznych, powstałego przy Minihucie – Adam Gierek, Janusz Daab, Andrzej Ruszkarski, Aleksander Tuziemski, Krzysztof Rączka, Janusz Gajda, Jerzy Lejawka –  pracował nad endoprotezą, która została opatentowana ostatecznie w 1981 roku.

endoproteza4
fot. K. Szewczyk

Sztuczny staw biodrowy był bardzo dobrze przyswajalny, miał między innymi zdolność przenoszenia obciążeń, powstających podczas ruchu a także odporny na korozję.

endoproteza
Biuletyn Urzędu Patentowego. Warszawa 1989

Endoprotezę testowano w Wojskowej Akademii Technicznej i W Instytucie Chirurgii Urazowej i Ortopedii Centrum Kształcenia Podyplomowego Wojskowej Akademii Medycznej w Warszawie. Po pewnym czasie, zaprzestano produkcji protez w Mikrohucie a zajęto się stabilizatorami.

Źródło: I. Kozina – Ikony Designu w Województwie Śląskim

Dom w Osowej pod Gdańskiem

Dom w Osowej pod Gdańskiem

Nocne dobra na dobranoc

Nocne dobra na dobranoc